آموزش بازارهای مالی در ایران

انواع بازارهای مالی در ایران

بازارهای مالی در ایران به ۴ دسته تقسیم شده که عبارتند از: بازار کالا، کار، پول و سرمایه که تحلیل به موقع هر کدام تعادل عمومی را به ثبات خواهد رساند. معمولاً ۲ بازار از موارد نمونه در ارتباط با بخش مالی بوده و در واقع مکمل واقعی اقتصاد است.

منظور از توسعه مالی در حقیقت توسعه بخش مالی یعنی بازارها، نهادها و کلیه ابزارهای مالی است. در ادامه بازارهای مالی در ایران به ترتیب معرفی خواهند شد تا با شناخت هر یک از آن‌ها اطلاعات بیشتری درباره بازار سرمایه کسب کنید.

آشنایی با بازار مالی

بازارهای مالی در واقع مناسباتی بوده که امکان معامله تعهدات و کلیه ابزارهای مالی را فراهم کرده و به تقابل عرضه و تقاضای این اسناد می‌پردازند همچنین در این بازارها اوراقی مانند سهام و قرضه مبادله می‌شوند.

مطلب پیشنهادی: مبانی تحلیل بازار با نرم افزار MetaTrader

تفاوت دارایی‌های مالی و واقعی

دارایی‌های واقعی معمولاً ماهیت فیزیکی داشته (مانند خودرو، املاک و مستغلات و کلیه اسباب منزل) در حالی که دارایی‌های مالی معمولاً پول، ارز، سکه و… را شامل می‌شود.

 معمولاً برای سرمایه گذاری یکی از راه‌ها خرید دارایی‌های مالی است که کاملاً قابل معامله بوده و در صورت گران‌تر شدن، ارزش افزوده ایجاد می‌کند.

انواع دارایی‌های مالی

دارایی‌های مالی معمولاً به ۳ دسته عمده تقسیم شده که عبارتند از: ۱- کلیه سپرده‌های سرمایه گذاری در بانک‌ها، طرح‌های بازنشستگی که اغلب توسط صندوق‌های بازنشستگی ارائه می‌شوند، انواع بیمه نامه که توسط شرکت‌های بیمه به ثبت می‌رسند و در آخر اوراق بهاداری که کاملاً قابل معامله و داد و ستد می‌باشند.

طبقه بندی بازارهای مالی از نظر نوع دارایی

بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی به ۳ دسته تقسیم شده که عبارتند از:

بازار سهام

سهام کلیه شرکت‌ها در این بازار خرید و فروش می‌شوند.

بازار اوراق بدهی

کلیه اوراق قرضه (ابزارهایی با درآمد ثابت) در این بازار معامله می‌شوند.

پیشنهاد مطالعه: کتاب آناتومی کندل ها نوشته حسن امیری

بازار مشتق چیست؟

بازار ابزارهای مشتق اغلب برای معاملات دارایی‌های مالی یا فیزیکی استفاده شده که از آن جمله می‌توان به اختیار معامله و قرارداد آتی اشاره کرد.

 دسته بندی بازارهای مالی بر اساس عرضه اوراق بهادار

یکی از مزایای بازارهای مالی داد و ستد انواع اوراق بهادار است و این بازار به دسته‌های مختلفی تقسیم شده که در ادامه هر کدام به طور جدا بررسی می‌شوند.

Primary Market (بازار اولیه)

جایی است که در آن بنگاه‌های اقتصادی می‌توانند دارایی‌های مالی خود را با منابع مالی بلند مدت مبادله کرده؛ همچنین در این بازار صاحبان اوراق بهادار اقدام به فروش این اسناد کرده تا وجوه مورد نیاز خود را تأمین کنند.

Secondary Market (بازار ثانویه)

کلیه اوراق بهاداری که مدت‌ها قبل منتشر شده‌اند در این بازار داد و ستد شده و معامله گران می‌توانند به راحتی و بدون مشکل دارایی‌های مالیشان را فروخته یا در صورت نبود دارایی، اوراق قرضه خریداری کنند.

اوراق قرضه معمولاً دارای تاریخ سررسید مشخصی بوده که وجود این بازارها این امکان را فراهم کرده تا صاحبان آن‌ها محبور به نگهداری این اسناد تا تاریخ سررسید نباشند.

علاوه بر موارد بالا بازار ثانویه قیمت جدید سهام که در بازار اولیه عرضه می‌شود را مشخص می‌کند.

طبقه بندی بازار ثانویه

معمولاً بازار ثانویه به ۲ دسته کلی تقسیم شده که عبارتند از:

بورس اوراق بهادار (Stock Market)

یک بازار رسمی برای معامله سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی یا مؤسسات معتبر است که کلیه داد و ستدها طبق قوانین مخصوص و در محلی به نام بورس اوراق بهادار انجام می‌شود.

تعیین قیمت هر سهم معمولاً بر اساس عرضه و تقاضای آن صورت می‌گیرد.

بازار Over the Center Market (فرابورس)

فرابورس در آبان ماه ۱۳۸۷ به طور رسمی فعالیت خود را زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرده و ساختاری شبیه بورس دارد با این تفاوت که شرایط معامله در آن کاملاً ساده و به تأمین مالی اقتصاد کشور هم کمک می‌کند.

بازار سهام فرابورس از بازارهای مالی اول، دوم و پایه تشکیل شده و سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را دارا باشند، در بازار اول و دوم مبادله خواهد شد در غیر این صورت سهام شرکت تنها در بازار پایه معامله می‌شود.

انواع بازارهای مالی طبق سررسید تعهدات مالی

یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های سرمایه گذاری در بورس، تعهدات مالی است که بازارهای مالی بر اساس آن به چندین دسته تقسیم می‌شوند.

بازار پول چیست؟

بازاری برای داد و ستد پول و دیگر دارایی‌های مالی است که جانشین نزدیکی برای پول محسوب شده و سررسید آن کمتر از یکسال است. عده‌ای بازار پول را به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت هم شناخته که در آن ریسک عدم پرداخت بسیار اندک است.

آشنایی با مفهوم سهام عادی در بازار سرمایه

سهام عادی نوعی ابزار سرمایه گذاری است که معمولاً به ۲ دسته سهام بینام و با نام تقسیم شده و نشانگر مالکیت دارنده آن در یک شرکت سهامی است.

سهام ممتاز

نوعی اوراق بهادار است که دارنده آن نسبت به دارایی‌های شرکت ادعای محدودی داشته و زمان انتشار آن معمولاً هنگام افزایش قیمت سهام عادی است.

اوراق قرضه در بازارهای مالی

اسنادی که به موجب آن‌ها ناشر متعهد شده مبالغ معینی را به صورت بهره سالانه در فواصل زمانی معین به صاحب سرمایه پرداخت کرده و در موعد سررسید اصل مبلغ را به او بازگرداند.

اوراق مشارکت

این اسناد سود علی الحساب داشته و صادر کننده آن متعهد شده که اصل پول و سود قطعی را در تاریخ معینی پرداخت کند.

در این مقاله سعی کردیم شما را با بازارهای سرمایه در ایران وچگونگی سرمایه گذاری در آن‌ها آشنا کنیم. برای اطلاعات بیشتر در خصوص بازار سهام و شرایط سرمایه گذاری در آن به بخش مقالات سایت مراجعه کنید.